Nguyên tắc 60 – 30 – 10 là một quy tắc thiết kế nội thất được ưa chuộng để tạo ra sự cân bằng trong không gian sống thông qua việc phân bổ màu sắc. Nguyên tắc này đơn giản nhưng hiệu quả, giúp định hình phong cách và cảm xúc cho một không gian mà không làm rối mắt hay quá đơn điệu.
Trước khi đi vào nội dung chi tiết của nguyên tắc 60-30-10, chúng ta phải cùng nhau làm rõ những thông tin liên quan đển nguyên tắc này.
Vũ điệu màu sắc
Bạn có biết trên thế giới này có bao nhiêu màu sắc không? Câu trả lời là không ai biết vì màu sắc là vô hạn.
Mắt của con người có những năng lực đặc biệt sau:
Mức độ sáng tối
Mắt chúng ta có thể phân biệt được 1000 cấp độ ánh sáng khác nhau.
Sắc độ
Có thể phân biệt được 100 sắc độ khác nhau của màu vàng – xanh dương.
Cũng có thể phân biệt được 100 sắc độ khác nhau của màu đỏ – xanh lá.
Như vậy, khi chúng ta kết hợp 100 sắc độ màu vàng, xanh dương cùng 100 sắc độ màu đỏ, xanh lá cùng với 1000 cấp độ ánh sáng khác nhau sẽ có được 10 triệu màu trong bảng màu cuộc sống mà có thể phân biệt hoàn toàn bằng mắt thường.
10 triệu màu quả thật là con số khủng khiếp! Và để ghi nhận số lượng màu sắc lớn thế này, người ta đã phải mã hóa mỗi màu bằng một dãy số khác nhau. Tin buồn là chúng ta không thể nào nhớ được những dãy số này nhưng tin vui là trong từng ấy màu sắc, chúng ta có 1640 màu có tên riêng. Ví dụ xanh navy, hồng baby, cam roral, xanh mint, xanh aqua, …
Bánh xe màu sắc
Bánh xe màu sắc, hay còn gọi là vòng tròn màu sắc, là một công cụ hữu ích trong lĩnh vực thiết kế, nó giúp chúng ta hiểu rõ hơn về mối quan hệ giữa các màu sắc khác nhau.
Cơ sở của bánh xe màu là ba màu sơ cấp (primary colors): đỏ, xanh lam và vàng. Từ ba màu này, có thể tạo ra các màu thứ cấp (secondary colors) và các màu bổ sung (tertiary colors).
Cấu trúc Bánh xe màu sắc
Màu sơ cấp (Primary colors)
Màu sơ cấp (còn gọi là màu cơ bản) bao gồm các màu đỏ (red), xanh lam (blue) và vàng (yellow). Đây là 3 màu chủ đạo hình thành 10 triệu màu trên thế giới. Những màu này không thể tạo ra từ sự pha trộn của bất kỳ màu nào khác và chúng là nền tảng để tạo ra tất cả các màu khác.
Màu thứ cấp (Secondary colors)
Tạo ra bằng cách pha trộn hai màu sơ cấp, các màu thứ cấp bao gồm cam (orange) (đỏ + vàng), tím (purple) (đỏ + xanh lam) và xanh lục (green) (xanh lam + vàng).
Bởi vì là sự pha trộn màu sắc nên màu thứ cấp có xu hướng nhẹ nhàng hơn các màu sơ cấp.
Màu bổ sung (Tertiary colors)
Tạo ra bằng cách pha trộn một màu sơ cấp và một màu thứ cấp liền kề để được 6 màu bổ sung:
- Cam Vàng – Amber
- Cam Đỏ – Vermilion
- Tím Lam – Violet
- Tím Đỏ – Magenta
- Lục Lam – Teal
- Lục Vàng – Chartreuse
Màu nóng – Màu lạnh
Màu sắc được phân loại thành hai nhóm chính: màu nóng và màu lạnh. Sự phân loại này không chỉ liên quan đến cảm giác về nhiệt độ mà màu sắc gợi lên mà còn ảnh hưởng đến cảm xúc và tâm trạng mà chúng kích thích.
Màu nóng
Màu nóng bao gồm các màu như đỏ, cam, vàng và các biến thể của chúng. Những màu này gợi lên cảm giác ấm áp, năng động và thường được sử dụng để tạo ra sự chú ý hoặc kích thích cảm xúc. Chúng thường được liên kết với những thứ như ngọn lửa, ánh nắng mặt trời , nhiệt độ nóng, …
- Đỏ: Gợi lên cảm giác đam mê, sức mạnh, sự cảnh báo.
- Cam: Liên kết với sự hăng hái, năng lượng, và vui vẻ.
- Vàng: Tạo cảm giác hạnh phúc, lạc quan và tươi sáng.
Màu lạnh
Màu lạnh bao gồm xanh lam, xanh lục, tím, cùng với các biến thể của chúng. Những màu này thường gợi lên cảm giác bình yên, thư giãn và có thể làm dịu nhẹ tâm trạng. Chúng được liên kết với thiên nhiên, bầu trời, nước biển …
- Xanh lam: Gợi lên sự bình tĩnh, đáng tin cậy và trí tuệ.
- Xanh lục: Liên quan đến sự mới mẻ, hài hòa, và phát triển.
- Tím: Thường được liên kết với sự sang trọng, bí ẩn và sáng tạo.
Nguyên tắc 60 – 30 – 10
Nguyên tắc 60 – 30 – 10 là gì?
60 – 30 – 10 là một quy tắc thiết kế nội thất được ưa chuộng để tạo ra sự cân bằng trong không gian sống thông qua việc phân bổ màu sắc. Nguyên tắc này đơn giản nhưng hiệu quả, đảm bảo không bị quá tải bởi quá nhiều màu sắc, chọn màu hợp lý, giúp định hình phong cách và cảm xúc cho một không gian cụ thể.
Dưới đây là cách áp dụng:
60% là màu chủ đạo
Đây là màu chiếm ưu thế, tạo nền tảng cơ bản trong không gian như trần, tường, sàn, thảm lớn, những đồ nội thất lớn, ….
30% là màu thứ yếu
Đây là màu cho những vật dụng nhỏ hơn như bàn ghế, kệ tivi, tab đầu giường, rèm cửa, thảm, …
10% là màu nhấn
Đây là màu sắc dùng để tạo điểm nhấn và làm bừng sáng không gian. Tuy chỉ chiếm 10% nhưng lại rất quan trọng để làm sống động toàn bộ không gian sinh hoạt. Màu nhấn thường được áp dụng cho các phụ kiện như gối tựa, đồ trang trí, hoa, hoặc một số mảng nhỏ trên tường.
Phương pháp phối màu
Ứng dụng nguyên tắc 60 – 30 – 10, chúng ta có nhiều phương pháp phối màu khác nhau như:
- Phương pháp Tone sur Tone
- Phương pháp tương tự
- Phương pháp tương phản
- Phương pháp tam giác
- Phương pháp đối xứng – bổ sung
- Phương pháp hình vuông
- Phương pháp hình chữ nhật
Đón đọc bài viết tiếp theo trong chuỗi bài Vũ điệu sắc màu: Các phương pháp phối màu theo nguyên tắc 60 – 30 – 10.
